استنتاج علّی و باورهای دینی بحثی در فلسفه دین دیوید هیوم
نویسندگان
چکیده
دیوید هیوم برای آن که دربارة عقاید دینی به شیوه ای قابل تفاهم داوری کند، کوشیده است تا از حساب احتمالات بهره گیرد. وی دراستفاده از حساب احتمالات بر آرای ویژه ای در خصوص علیت و استنتاج علّی تکیه دارد. از نظر او، روابط علّی خاص میان پدیده ها، از طریق تکرار مشاهده تقارن یا توالی آن پدیده ها بر ما آشکار می شوند. حاصل این تکرار، تداعی طبیعی و غیرقابل اجتنابی میان پدیده های مقارن است. همه تداعی های از این قبیل قوّت و شدّت یکسانی ندارند. در مواردی که مشاهدات قبلی بدون استثنا و یکنواخت باشد تداعی قوی است و اگر یکنواخت نباشد، قوّت این تداعی به نسبت، تقلیل می یابد. حساب احتمالات کمک می کند تا با مشاهده هر یک از پدیده های متداعی بتوانیم احتمال وجود پدیده دیگر را محاسبه کنیم. در انجام این محاسبه، هیوم به احتمالات شرطی، احتمال پیشین و احتمال پسین توجه ویژه دارد و نحوة محاسبه خود را بر شکل ابتدایی قانون یا فرمولی مبتنی کرده که امروزه به فرمول بیز شهرت یافته است. نتیجة اعمال فرمول بیز بر سنجش برهان نظم و مبحث معجزه از نظر هیوم نشان دهندة غیرمنتج بودن برهان نظم و غیرقابل پذیرش بودن اخبار معجزه است. دراین مقاله نشان داده شده که هیوم در این قضاوت خود دچار مغالطه و مصادره به مطلوب است.
منابع مشابه
استنتاج علّى و باورهای دینى بحثى در فلسفه دین دیوید هیوم
دیوید هیوم براى آن‌که دربارة عقاید دینى به شیوه‌اى قابل تفاهم داورى کند، کوشیده است تا از حساب احتمالات بهره گیرد. وى دراستفاده از حساب احتمالات بر آرای ویژه‌اى در خصوص علیت و استنتاج علّى تکیه دارد. از نظر او، روابط علّى خاص میان پدیده‌ها، از طریق تکرار مشاهده تقارن یا توالى آن پدیده‌ها بر ما آشکار می‌شوند. حاصل این تکرار، تداعى طبیعى و غیرقابل اجتنابى میان پدیده‌هاى مقارن است. همه تداعى‌هاى از...
متن کاملتحویلگراییِ اخلاق نسبت به دین در فلسفۀ دیوید هیوم: کوششی برای شفاف‌سازی نسبتِ دین و اخلاق در فلسفۀ دیوید هیوم
با نگاهی به اخلاق‌شناسی در فلسفۀ جدید، شاهد دو دیدگاهِ استقلال‌گراییِ اخلاق نسبت به دین و تحویل‌گراییِ اخلاق نسبت به دین در طیف‌های مختلف آن هستیم. بلندپروازی هیوم برای تثبیت علم اخلاق، در جدال بین جاه‌طلبی‌های طبیعت‌گرایانه و داوری‌های شکاکانۀ وی، اخلاق را نه‌تنها مستقل از دین نشان می‌دهد، بلکه دین را مخرب اخلاق نیز معرفی می‌کند. در این مقاله، با توجه به دیدگاه‌های متعدد موجود در باب نسبت دین و ا...
متن کاملعقل و دین از دیدگاه دیوید هیوم
فلسفهء دین هیوم در واقع تماما بحث از رابطه عقل و دین است . وی در سه حوزه به رابطه عقل و دین پرداخته است : خداشناسی، اخلاق، احکام دینی، در این میان سهم بخش سوم از بخشهای دیگر کمتر است ، و در محوری ترین بخش کارهای هیوم در فلسفه دین مباحث خداشناسی اوست . در آثار هیوم سه دلیل اثبات وجود خدا به صراحت مورد بحث و بررسی قرار گرفته است . دلیل مهمتر، برهان نظم است ، هیوم این برهان را به طور مستوفا بررسی ...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهش های فلسفی کلامیناشر: دانشگاه قم
ISSN 9791-1735
دوره 7
شماره 26 2005
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023